۱۳۸۶ آذر ۲۱, چهارشنبه

پنجمین سال درگذشت استاد احمد جاوید

نام چو جاوید شد مردنش آسان کجاست

بصیر احمد حسین زاده نویسنده و پژوهشگر افغان در مشهد


۹ اسد (مرداد) برابر با پنجمین سالگرد در گذشت دکتر احمد جاوید است.

استاد احمد جاوید، فرزند میرزا عبدالصمدخان در سال ۱۳۰۵ خورشیدی در محله پایان چوک در گذر حاجی عزت خان کابل زاده شد.

او دوران آموزشهای ابتدایی را در مکتب شماره۲ و متوسطه و لیسه (دبیرستان) را در لیسه حبیبیه به پایان رسانید। مرحوم جاوید، در شانزده سالگی به سرودن شعر روی آورد اما اثری منتشر نکرد. مدتی بعد این وادی را رها کرد و به تحقیق و پژوهش روی آورد.

ورود به دانشگاه

در سال ۱۳۲۲، احمد جاوید وارد دانشکده ادبیات دانشگاه کابل شد و پس از یک سال تحصیل با استفاده از یک بورسیه تحصیلی به ایران رفت و در رشته حقوق وعلوم سیاسی در دانشگاه تهران مشغول به تحصیل شد.

علاقه فروان آقای جاوید به ادبیات سبب شد که او همزمان با تحصیل در رشته حقوق، در رشته ادبیات نیز تحصیلات خود را درتهران ادامه دهد.

وی در سال ۱۳۲۹ خورشیدی پس از به دست آوردن لیسانس از دانشگاه تهران، به افغانستان بازگشت و در آنجا به تدریس مشغول شد.

در سال ۱۳۳۱ خورشیدی، او دوباره به تهران بر گشت وموفق شد که دکترای ادبیات فارسی را از دانشگاه تهران به دست آورد.

احمد جاوید در زمان اقامت و تحصیل در ایران از محضر چهره هایی چون علی اکبر دهخدا، ذبیح الله صفا، محمد معین، جلال همایی، سعید نفیسی، عزت الله همایون فر، علی اصغر حکمت و شماری دیگر بهره برد.

ریاست رادیو

در زمان مدیریت وی در رادیو افغانستان، حضور هنرمندان در این رسانه به طور چشمگیری افزایش یافته و عرصه برای حضور زنان هنرمند نیز گسترش یافت. گفته شده که در همان زمان بود که برای نخستین بار، یک زن در رادیو افغانستان به آوازخوانی پرداخت. آنگونه که از خود استاد نقل شده است در زمان مدیریت او بر رادیو، خودش به همراه گروهی از هنرمندان موسیقی به منزل شفیقه ضیایی (پروین) رفت و آهنگ معروف دختر گلفروش را در منزل خانم پروین به ضبط رساند. این آهنگ، صدای نخستین زن آوازخوان بود که از رادیو افغانستان پخش شد.

فعالیتهای متفرقه

از دیگر فعالیتهای دکتر احمد جاوید، می توان از عضویت وی در شورای بررسی کتب درسی وزارت معارف، عضویت در انجمن دوستی افغانستان و سازمان ملل متحد، عضو لویه جرگه، عضو افتخاری انجمن نویسندگان افغانستان، عضو انجمن دوستی افغانستان و فلسطین نام برد.

ریاست دانشگاه

ریاست دانشگاه کابل از فعالیتهای دیگر استاد جاوید است। در زمان ریاست او، نوآوری های چشمگیری در فضای دانشگاه کابل به وجود آمد. انتشار مجلات دانشگاهی، چاپ کتابهای علمی، تاسیس دانشکده هنرهای زیبا و توسعه کتابخانه دانشگاه از مهمترین دستاوردهای دکتر جاوید در زمان ریاستش در دانشگاه کابل بود.

مهاجرت

در سالهای پایانی حکومت دکتر نجیب الله، استاد احمد جاوید افغانستان را ترک کرد و به بریتانیا پناهنده شد. او در سالهای حضور در خارج از افغانستان هم دست از فعالیتهای فرهنگی برنداشت؛ حضور و سخنرانی وی در دهها سمینار که در کشورهای مختلف در زمینه های گوناگون برگزار شد، از مهمترین کارهای این دوره از عمر استاد بود.

آثار

در سالهای مهاجرت نیز، از وی آثار مهمی به نشر رسید که از مهمترین آنها آثاری چون "رایحه صلح در فرهنگ ما"، "مدارا و مروت در فرهنگ فارسی"، "نوروز خوش آیین" و جلد اول کتاب "اوستا" است.

دکتر جاوید در سال ۱۳۴۱ خورشیدی با خانم نفیسه کاکر دختر ژنرال محمد هاشم خان کاکر ازدواج کرد که ثمره آن، چهار فرزند است.

غروب

سر انجام استاد احمد جاوید، در شامگاه چهارشنبه ۹ اسد سال ۱۳۸۱ خورشیدی (۳۱جولای ۲۰۰۲) بر اثر بیماری سرطان در لندن در گذشت. پیکر استاد را به کابل منتقل کردند و در روز ۱۳ اسد در گورستان شهدای صالحین آن شهر به خاک سپرده شد.

مرد نمیـرد به مرگ، مـرگ از او نام جسـت

نام چو جاوید شد مردنش آسان کجاست

منابع

بی بی سی فارسی - سه شنبه ۳۱ ژوئيه ٢۰۰٧ - ٩ مرداد ۱۳٨۶

هیچ نظری موجود نیست:

تعداد بازديدکنندگان